چک یکی از پرکاربرد ترین اسناد تجاری است که در معاملات میان مردم مورد استفاده قرار می گیرد. به همین دلیل قوانین بسیاری در این زمینه تدوین و ثبت شده تا استفاده از این سند تحت چارچوب انجام شود. از این رو لازم است قوانین مربوط به چک را بدانید تا در استفاده از آن دچار مشکل نشوید. یکی از اتفاقاتی که ممکن است برای چک صادر شده بیافتد این است که مبلغ چک پرداخت نشود یا به اصطلاح چک بلامحل باشد. به چنین موردی چک برگشتی گفته می شود. دانستن نحوه وصول چک برگشتی بسیار مهم است زیرا ممکن است برای هر کسی پیش بیاید.
چک برگشتی چیست؟
بر اساس قانون وقتی کسی برگه چک صادر می کند باید در تاریخی که روی چک درج شده باید به اندازه مبلغ چک در حساب بانکی اش وجه نقد داشته باشد. در صورتی که به اندازه مبلغ چک در حساب او پول نباشد می توان چک را برگشت زد و برای گرفتن این مبلغ اقدام قانونی انجام داد.
در چه صورت چک برگشتی محسوب می شود؟
در صورتی که هر یک از شرایط زیر محقق شود، می توان چک را برگشت زد و با اقدام قانونی مبلغ آن را اخذ کرد.
- صادر کننده چک پول کافی برای پرداخت مبل چک در حساب خود نداشته باشد یا صاحب حساب، تمام یا بخشی از موجودی حساب خود را برداشت کرده باشد به طوری که برای نقد کردن چک پول کافی در حساب او موجود نباشد.
- حساب صادر کننده چک مسدود باشد و وی با آگاهی از این موضوع چک را صادر کند. یا اینکه بعد از صادر کردن چک حساب خود را مسدود کند.
- صادر کننده چک دستور دهد که مبلغ چک به دارنده چک پرداخت نشود.
- زمانی که چک به شکلی تنظیم شده باشد که بانک به دلایلی از قبیل قلم خوردگی، عدم مطابقت امضا یا اختلاف در مندرجات چک از پرداخت وجه به دارنده چک خودداری کند.
چگونه می توان چک برگشتی را وصول کرد؟
برای وصول چک برگشتی از سه راه می توان اقدام کرد. یک روش، شکایت کیفری از صادرکننده چک است. در صورتی که چک صادرشده، شرایط چک کیفری را داشته باشد، می توانید با شکایت کیفری صادر کننده چک را تهدید به مجازات کنید. نکته مهم این است که شکایت کیفری تنها منجر به مجازات صادر کننده چک می شود و برای دریافت وجه چک باید از طریق حقوقی اقدام کرد. ولی همین تهدید به مجازات در بیشتر اوقات باعث می شود شخص سریعتر برای پرداخت مبلغ چک اقدام کند.
یکی دیگر از روش های اصلی صدور چک ثبت دعوی حقوقی است. روش دیگر نیز وصول چک برگشتی به شیوه ثبتی است. به این صورت که با معرفی اموالی از صادر کننده چک، اداره ثبت برای وصول چک اقدام می کند.
نتیجه گیری
دانستن جزییات تنظیم چک و نحوه وصول آن از اهمیت بسیاری برخوردار است. چک سندی تجاری است که عدم دقت به قوانین مربوط به آن می تواند افراد را به دردسر بیاندازد. برای مطالعه موارد بیشتر درباره چک برگشتی و نحوه وصول آن می توانید به وبسایت شهرداد مراجعه کنید.